دیابت بارداری (GDM) نوعی دیابت است که برای اولین بار در دوران بارداری تشخیص داده می شود. این بیماری حدود 2 تا 10 درصد از زنان باردار را تحت تأثیر درگیر میکند و همچنین می تواند عوارضی برای مادر و کودک ایجاد کند، بنابراین مهم است که زنان باردار در معرض خطر این بیماری، تحت غربالگری قرار گیرند.

علائم و نشانه های دیابت بارداری

علائم و نشانه های دیابت بارداری معمولاً خفیف هستند و ممکن است به راحتی قابل تشخیص نباشند. برخی از علائم شایع عبارتند از:

• خستگی
• افزایش تشنگی
• افزایش ادرار
• تاری دید

علل دیابت بارداری

علت دقیق دیابت بارداری هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند. این عوامل عبارتند از:

• چاقی
• سن بالای 35 سال
• سابقه خانوادگی دیابت
• داشتن فرزندی با وزن بیش از 4 کیلوگرم در بارداری قبلی

تشخیص

غربالگری دیابت بارداری معمولاً در هفته های 24 تا 28 بارداری انجام می شود. در این غربالگری، آزمایش خون برای اندازه گیری قند خون ناشتا انجام می شود. اگر سطح قند خون ناشتا بیش از 92 میلی گرم در دسی لیتر باشد، آزمایش تحمل گلوکز خوراکی انجام می شود. در این آزمایش، زن باردار یک نوشیدنی حاوی گلوکز می نوشد و سپس سطح قند خون او را در فواصل زمانی مشخص اندازه گیری می کنند. اگر سطح قند خون در هر یک از این فواصل بیش از حد باشد، تشخیص دیابت بارداری داده می شود.

درمان

درمان دیابت بارداری معمولاً شامل کنترل رژیم غذایی و ورزش است. در برخی موارد، ممکن است نیاز به مصرف دارو نیز باشد. توصیه میکنیم تحت نظارت مستقیم دکتر آزیتا ناصری متخصص زنان، زایمان و  نازایی قرار گیرید.

کنترل رژیم غذایی

هدف از کنترل رژیم غذایی در دیابت بارداری، حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی می باشد. زنان باردار مبتلا به دیابت باید از مصرف غذاهای شیرین و فرآوری شده جدا خودداری کنند. همچنین باید از مصرف کربوهیدرات های ساده به مقدار زیاد پرهیز داشته باشند. کربوهیدرات های ساده عبارتند از:

• قند
• شکر
• شیرینی
• آب نبات
• نوشابه
• نان سفید
• برنج سفید
• ماکارونی

زنان باردار مبتلا به دیابت باید کربوهیدرات های پیچیده را جایگزین کربوهیدرات های ساده نمایند. کربوهیدرات های پیچیده عبارتند از:

• غلات کامل
• حبوبات
• میوه ها
• سبزیجات

ورزش

ورزش منظم نیز می تواند به کنترل سطح قند خون در زنان باردار مبتلا به دیابت کمک کند. آن ها باید از انجام ورزش های سنگین خودداری کنند و با پزشک خود در مورد نوع و مقدار ورزش مناسب مشورت داشته باشند. پیشنهاد میکنیم قبل از اقدام به باردای با دکتر آزیتا ناصری متخصص زنان، زایمان و  نازایی مشورت کرده و برنامه ی ویژه شرایط خود را پیگیری کنید.

دارو درمانی

در برخی موارد، ممکن است نیاز به مصرف دارو برای کنترل دیابت بارداری باشد. داروهای مورد استفاده برای درمان دیابت بارداری عبارتند از:

• متفورمین (گلوکوفاژ)
• انسولین

عوارض

دیابت بارداری می تواند عوارضی برای مادر و کودک ایجاد کند. عوارض احتمالی دیابت بارداری عبارتند از:

عوارض برای مادر

• زایمان زودرس
• سزارین
• عفونت های ادراری
• پره اکلامپسی

عوارض برای کودک

• تولد نوزاد با وزن بیش از حد
• دیابت نوع 2 در بزرگسالی
• هیپوگلیسمی (افت قند خون)
• زردی
• مشکلات تنفسی

پیشگیری

متاسفانه هیچ راه قطعی برای پیشگیری از دیابت بارداری وجود ندارد، اما زنان باردار در معرض خطر می توانند با رعایت موارد زیر، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند:

• حفظ وزن سالم قبل از بارداری
• کنترل وزن در دوران بارداری
• انجام ورزش منظم
• داشتن رژیم غذایی سالم

 

دیابت بارداری نوعی بیماری جدی است که می تواند عوارضی ناخواسته برای مادر و کودک ایجاد کند. زنان باردار در معرض خطر باید تحت غربالگری قرار گیرند و در صورت تشخیص دیابت بارداری، تحت درمان قرار گیرند.