زگیل تناسلی و علل بروز آن

زگیل تناسلی، یکی از شایع‌ترین انواع عفونت‌های مقاربتی است. تقریباً همه افراد فعال از نظر جنسی، در مقطعی از زندگی خود، حداقل به یک نوع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) آلوده می‌شوند؛ ویروسی که باعث ایجاد زگیل در دستگاه تناسلی می‌شود.

زگیل تناسلی بر بافت‌های مرطوب ناحیه تناسلی تأثیر می‌گذارد. این نمونه از زگیل‌ها می‌توانند مانند برجستگی‌های کوچک و گوشتی به نظر برسند یا ظاهری شبیه به گل کلم داشته باشند. در بسیاری از موارد، زگیل‌ها خیلی کوچک هستند که قابل مشاهده نیستند.

باید خاطر نشان نماییم که برخی از گونه‌های HPV تناسلی، می‌توانند باعث ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی شوند؛ در حالی‌که برخی دیگر می‌توانند منجر به سرطان شوند. بهتر است در نظر داشته باشید که واکسن‌ها، می‌توانند به محافظت در برابر گونه‌های خاصی از ویروس HPV تناسلی کمک کنند.

علائم زگیل تناسلی

در زنان مبتلا به زگیل، می‌توان شاهد این مسئله بود که زگیل می‌تواند روی فرج، دیواره‌های واژن، ناحیه بین اندام تناسلی خارجی و مقعد، کانال مقعد و دهانه رحم، ایجاد شود. در حالی که در مردان، ممکن است این بیماری و مشکل، در نوک یا ساقه آلت تناسلی، کیسه بیضه یا مقعد ایجاد شود.

زگیل تناسلی همچنین می‌تواند در دهان یا گلوی فردی ایجاد شود، که با فرد مبتلاء، تماس جنسی دهانی برقرار کرده باشد. علائم و نشانه‌های زگیل تناسلی، عبارتند از:

• تورم‌های کوچک، گوشتی، قهوه‌ای یا صورتی در ناحیه تناسلی
• شکلی شبیه گل کلم که توسط چندین زگیل نزدیک به هم ایجاد می‌شود.
• خارش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی
• خونریزی در حین مقاربت

زگیل تناسلی می‌تواند آن‌قدر کوچک و مسطح باشد که نامرئی به نظر برسد. با این حال، به‌ندرت می‌تواند به خوشه‌های بزرگ در فردی که سیستم ایمنی سرکوب شده دارد، تکثیر شود.

علل ایجاد زگیل در دستگاه تناسلی

ویروس HPV، باعث ایجاد زگیل می‌شود. بیش از 40 گونه از HPV وجود دارد که بر ناحیه تناسلی، تأثیر می‌گذارند. زگیل‌های تناسلی تقریباً همیشه، از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند. بهتر است این نکته را هم در نظر داشته باشید، که برای سرایت عفونت به شریک جنسی خود، لازم نیست زگیل شما قابل مشاهده باشد.

عوامل خطر در ایجاد زگیل تناسلی

اکثر افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، در برخی مواقع به HPV تناسلی مبتلاء می‌شوند. عواملی که می‌توانند خطر ابتلاء به این عفونت را افزایش دهند، عبارتند از:

1. داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با چندین شریک جنسی
2. داشتن یک عفونت مقاربتی دیگر
3. داشتن رابطه جنسی با شریکی که سابقه جنسی او را نمی‌دانید
4. فعال بودن جنسی در سنین پایین
5. داشتن سیستم ایمنی ضعیف، مانند HIV یا مصرف داروهای پیوند عضو

عوارض ابتلا به زگیل تناسلی

عوارض زگیل تناسلی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

بروز سرطان: سرطان دهانه رحم، ارتباط نزدیکی با عفونت HPV در ناحیه تناسلی دارد. انواع خاصی از HPV نیز با سرطان‌های فرج، مقعد، آلت تناسلی و دهان و گلو مرتبط هستند. عفونت HPV همیشه منجر به سرطان نمی‌شود؛ اما برای زنان مهم است که به‌طور منظم آزمایش پاپ‌اسمیر و تست HPV را انجام دهند، به‌ویژه آن‌هایی که به انواع پرخطر HPV آلوده شده‌اند.

مشکلات دوران بارداری: در دوران بارداری، زگیل‌ها به‌ندرت می‌توانند بزرگ شوند و ادرار کردن را دشوار می‌کنند. وجود زگیل بر روی دیواره واژن، می‌تواند از کشش بافت‌های واژن در هنگام زایمان جلوگیری کند. زگیل‌های بزرگ بر روی فرج یا واژن ممکن است در هنگام زایمان، منجر به خونریزی شوند. نوزادی که از مادر مبتلاء به زگیل تناسلی متولد می‌شود، به ‌ندرت دچار زگیل در گلو می‌شود. ممکن است برای جلوگیری از مسدود شدن راه هوایی، نوزاد نیاز به جراحی داشته باشد.

پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی

محدود کردن تعداد شریکان جنسی و واکسینه شدن، از ابتلاء به زگیل در ناحیه تناسلی جلوگیری می‌کند. استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی، ایده خوبی است؛ اما لزوماً از شما در برابر زگیل تناسلی محافظت نمی‌کند.

واکسیناسیون

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) واکسیناسیون روتین HPV را برای دختران و پسران 11 و 12 ساله توصیه می‌کند؛ اگرچه می‌توانیم این واکسن را از سن 9 سالگی نیز شروع کنیم. برای دختران و پسران، ایده‌آل این است که واکسن را قبل از اولین تماس جنسی خود، دریافت کنند. عوارض جانبی واکسن‌ها معمولاً خفیف است و شامل درد در محل تزریق، سردرد، تب خفیف یا علائمی شبیه آنفولانزا می‌شود.

CDC اکنون توصیه می‌کند که همه کودکان 11 و 12 ساله، دو دوز واکسن HPV را با فاصله زمانی حداقل شش ماه، دریافت کنند. کودکان 9 و 10 ساله و نوجوانان 13 و 14 ساله نیز می‌توانند واکسیناسیون را طبق برنامه، دو دوز دریافت کنند. پژوهش‌های انجام شده، نشان داده است که برنامه دو دوز واکسن، برای افراد زیر 15 سال مؤثرتر خواهد بود.

نوجوانان و بزرگسالانی که بعداً در سنین بین 15 تا 26 سالگی، دریافت واکسن را شروع می‌کنند، باید به دریافت سه دوز از واکسن ادامه دهند. CDC اکنون واکسیناسیون HPV را برای همه افراد تا سن 26 سالگی که به اندازه کافی واکسینه نشده‌اند توصیه می‌کند.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا، استفاده از گارداسیل 9 را برای مردان و زنان 9 تا 45 ساله، تأیید کرده است. اگر بین 27 تا 45 سال سن دارید، خطرات دریافت واکسن را با پزشک خود در میان بگذارید تا تصمیم بگیرید که آیا باید واکسن HPV را دریافت کنید یا خیر.

تشخیص ابتلا به زگیل در دستگاه تناسلی

زگیل تناسلی اغلب بر اساس ظاهر تشخیص داده می‌شود. گاهی اوقات ممکن است به انجام بیوپسی، نیاز باشد. با این حال، انجام چند تست ساده می‌تواند به تشخیص ابتلا به این بیماری، کمک کند. از جمله:

تست پاپ‌اسمیر

برای زنان، انجام منظم معاینه لگن و تست پاپ ‌اسمیر مهم است و می‌تواند به تشخیص تغییرات واژن و دهانه رحم ناشی از وجود زگیل تناسلی یا علائم اولیه سرطان دهانه رحم، کمک کند. البته تست پاپ اسمیر به تنهایی دقیق نیست و نمی‌تواند ویروس HPV را مشخص کند. بنابراین بهترین تست، co-test یعنی تست همزمان پاپ اسمیر و HPV است.

در طی انجام تست پاپ‌اسمیر، دستگاهی به نام اسپکولوم، واژن را باز نگه می‌دارد. سپس پزشک می‌تواند حد فاصل بین واژن و رحم را که «دهانه رحم» نامیده می‌شود، مشاهده کند. یک ابزار دسته بلند، نمونه کوچکی از سلول‌ها را از دهانه رحم جمع‌آوری می‌کند. سلول‌ها با میکروسکوپ از نظر ناهنجاری، بررسی خواهند شد.

تست HPV

تنها چند نوع HPV تناسلی با سرطان دهانه رحم در ارتباط است. نمونه‌ای از سلول‌های دهانه رحم که در طی تست پاپ‌اسمیر گرفته شده است، می‌تواند برای این گونه‌های HPV سرطان زا، مورد آزمایش قرار گیرد. این آزمایش عموماً برای زنان 25 ساله و بالاتر اختصاص دارد.

روش‌های درمان زگیل تناسلی

از بهترین روش‌های درمان مشکل زگیل در ناحیه تناسلی، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

مصرف داروها

داروهای درمانی زگیل تناسلی که می‌توانند مستقیماً بر روی پوست شما مورد استفاده قرار بگیرند، عبارتند از:

ایمیکیمود: به نظر می‌رسد که این کرم، سیستم ایمنی شما را برای مبارزه با زگیل تناسلی تقویت می‌کند. تا زمانی‌که کرم بر روی پوست شما قرار دارد، از برقراری تماس جنسی خودداری کنید. وجود این کرم ممکن است پوست همسرتان را تحریک کند. یکی از عوارض جانبی احتمالی، قرمزی پوست است. سایر عوارض جانبی ممکن است شامل تاول، بدن درد یا التهاب، سرفه، بثورات و خستگی شود.

پودوفیلین و پودوفیلوکس: پودوفیلین، یک رزین گیاهی است که بافت زگیل تناسلی را از بین می‌برد. یک پزشک متخصص، می‌تواند این روش درمانی را اعمال کند. پودوفیلوکس حاوی همان ترکیب فعال است؛ البته در نظر داشته باشید که هرگز از پودوفیلوکس به صورت داخلی استفاده نکنید. علاوه بر آن، استفاده از این دارو در دوران بارداری، توصیه نمی‌شود. عوارض جانبی این دارو می‌تواند شامل تحریک خفیف پوست، زخم یا درد شود.

تری‌کلرواستیک اسید: این نوع درمان شیمیایی، زگیل تناسلی را می‌سوزاند و می‌تواند برای زگیل‌های داخلی، استفاده شود. عوارض جانبی آن هم می‌تواند شامل تحریک خفیف پوست، بروز زخم و یا درد باشد.

سینکاتچین: این کرم برای درمان زگیل تناسلی خارجی و زگیل در داخل یا اطراف کانال مقعد استفاده می‌شود. عوارض جانبی آن، از قبیل قرمزی پوست، خارش یا سوزش و درد، اغلب خفیف هستند. سعی نکنید زگیل تناسلی را با داروهای رفع زگیل بدون نسخه، درمان کنید. این داروها برای استفاده در ناحیه تناسلی، در نظر گرفته نشده‌اند.

عمل جراحی

ممکن است برای برداشتن زگیل‌های بزرگ‌تر، نیاز به جراحی داشته باشید. زیرا زگیل‌هایی وجود دارند که به داروها پاسخ نمی‌دهند یا اگر باردار هستید، زگیل‌هایی که نوزادتان در هنگام زایمان در معرض آن‌ها قرار می‌گیرد، منجر شود که نتوانید از روش دارو درمانی استفاده کنید. در این حالت بهترین روش، انجام جراحی خواهد بود. گزینه‌های جراحی زگیل تناسلی، عبارتند از:

انجماد با نیتروژن مایع (کرایوتراپی): یخ‌زدگی با ایجاد تاول در اطراف زگیل شما، عمل می‌کند. همانطور که پوست شما بهبود می‌یابد، ضایعات از بین می‌روند و اجازه می‌دهند پوست جدید ظاهر شود. ممکن است لازم باشد درمان را تکرار کنید. عوارض جانبی اصلی این روش، شامل درد و تورم می‌شود.

الکتروکوتر: در این روش، از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل استفاده می‌شود. ممکن است بعد از این عمل جراحی، مقدار کمی درد و تورم داشته باشید.

برداشتن جراحی: زگیل‌ها را می‌توانیم در حین جراحی، برداریم. برای این درمان به بیهوشی موضعی یا عمومی نیاز خواهید داشت و ممکن است بعد از انجام آن، مقداری درد داشته باشید.

درمان‌های لیزری: در این روش، از پرتوی شدید نور استفاده می‌شود و می‌تواند گران‌قیمت باشد. همچنین معمولاً برای زگیل‌های وسیع و مقاوم در نظر گرفته می‌شود. عوارض جانبی آن هم، می‌تواند شامل زخم و درد شود.

جمع‌بندی

زگیل تناسلی، نوعی عفونت مقاربتی (STI) است که باعث ایجاد زگیل (برجستگی‌های کوچک یا در حال رشد) در داخل و اطراف اندام تناسلی و مقعد می‌شود. سویه‌های خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) باعث ایجاد زگیل می‌شوند.

با وجود آنکه هیچ درمانی برای خود بیماری HPV وجود ندارد، شما می‌توانید درمان زگیل تناسلی را دریافت کنید. در نظر داشته باشید که انتخاب یک روش درمانی مناسب، باید حتما زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. از این رو اگر تمایل دارید اقدام به درمان بیماری زگیل در دستگاه تناسلی خود نمایید، بهتر است حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

دکتر آزیتا ناصری متخصص زنان، زایمان و نازایی، با نهایت دقت و تجربه اقدام به درمان زگیل در دستگاه تناسلی می‌نماید. همچنین افرادی که تمایل دارند اقدام به انجام کولپوسکوپی، درمان تنبلی تخمدان و … نمایند نیز، می‌توانند به ایشان مراجعه کنند.

سوالات متداول

1- آیا زگیل تناسلی مسری است؟

بله، زگیل تناسلی و ویروس ایجاد کننده آن (HPV)، هر دو مسری هستند. هنگامی‌که ویروس را دارید، همیشه مسری هستید (همیشه می‌توانید آن را به دیگران منتقل کنید)؛ حتی اگر علائم قابل مشاهده‌ای نداشته باشید یا زگیل‌ها را برداشته باشید، باز هم می‌توانید فرد دیگری را به HPV و زگیل آلوده کنید. البته با مراجعه به مطب خانم دکتر آزیتا ناصری، می‌توانید مشاوره‌های لازم برای پاک کردن ویروس را از ایشان بگیرید.

2- زگیل تناسلی چقدر شایع است؟

تخمین زده می‌شود که سالانه حدود چهارصد هزار نفر – بیشتر آن‌ها در اواخر نوجوانی و شروع دهه 20 زندگی خود – به این بیماری مبتلاء می‌شوند. ویروس ایجاد کننده این زگیل‌ها، HPV، شایع‌ترین عفونت مقاربتی است. تقریباً 79 میلیون آمریکایی، به HPV مبتلاء هستند. انواع مختلفی از HPV وجود دارد.

3- زگیل  در ناحیه تناسلی چه مدت پس از عفونت ظاهر می‌شود؟

برخی از افراد در عرض چند هفته پس از تماس جنسی با فرد مبتلاء به HPV دچار زگیل تناسلی می‌شوند. با این حال، اغلب ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد تا شاهد زگیل در ناحیه تناسلی خود شوند. به همین دلیل، تشخیص دقیق زمان ابتلاء به این بیماری دشوار است. همچنین، ممکن است ویروس را داشته باشید و به زگیل مبتلاء نشوید. اگر علائمی نداشته باشید، ممکن است ناآگاهانه دیگران را به ویروس آلوده کنید.

4- زگیل تناسلی چقدر طول می‌کشد؟

زگیل در ناحیه تناسلی و HPV ممکن است مدت‌ها باقی بمانند. این بدان معنا است که حتی با درمان برای برداشتن آن‌ها، زگیل‌ها ممکن است عود کنند. پاسخ هر فردی به درمان برای از بین بردن زگیل متفاوت است. اگر زگیل تناسلی دارید، با پزشک خود در مورد اینکه کدام گزینه برای برداشتن زگیل‌ها مناست‌تر است، مشورت کنید.

5- آیا می‌توانم بیش از یک‌بار، به زگیل مبتلاء شوم؟

تا زمانیکه ویروس HPV در بدن شما بماند می‌توانید بارها و بارها دچار زگیل تناسلی شوید، اما با تقویت سیستم ایمنی و گرفتن مشاوره‌های لازم در این مورد از خانم دکتر آزیتا ناصری، می‌توانید ویروس را از بدن پاک و دیگر دچار زگیل نشوید.