تست HPV (ویروس پاپیلومای انسانی)

ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV (Human PapillomaVirus)، مجموعه‌ای از ویروس‌هایی است که می‌تواند باعث زگیل تناسلی، سلول‌های غیرطبیعی و انواع خاصی از سرطان شود. HPV از طریق تماس پوست به پوست یا رابطه تناسلی، منتقل می‌شود. تست‌ HPV می‌تواند وجود این ویروس را شناسایی کند و به‌ موقع تشخیص دهد.

HPV بسیار رایج است؛ حدود 80 درصد از افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، تا سن 45 سالگی، به HPV مبتلاء می‌شوند اگرچه اکثر موارد، خودبه‌خود برطرف می‌شوند؛ اکثر افرادی که به بیماری HPV مبتلاء می‌شوند، در اواخر نوجوانی و اوایل 20 سالگی خود هستند؛ اما هر فردی در هر سنی که از نظر جنسی فعال باشد، ممکن است به HPV مبتلاء شود.

چندین گونه از ویروس HPV می‌توانند مسئول عوارض جدی مانند سرطان باشند. تست HPV به این دلیل انجام می‌شود تا مشخص شود آیا شما دارای گونه‌هایی از ویروس HPV هستید یا خیر. این ویروس، خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهد.

ویروس HPV چیست؟

ویروسHPV ، رایج‌ترین عفونت مقاربتی (STI) با حدود 43 میلیون عفونت در سال است. بیش از 100 نوع ویروس HPV وجود دارد و اغلب هیچ علامت یا مشکل خاصی برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند؛ اما برخی از آن‌ها بیشتر از انواع دیگر، باعث ایجاد عوارض می‌شوند. بنابراین پزشکان، HPV را به دو دسته کم‌خطر و پرخطر طبقه‌بندی می‌کنند.

انواع کم‌خطر HPV باعث بروز سرطان دهانه رحم نمی‌شوند و قابل درمان هستند. آن‌ها همچنین ممکن است «HPV عامل زگیل» نامیده شوند؛ زیرا این یکی از علائم اصلی است. همچنین، اکثر این علائم بدون درمان، خودبه‌خود برطرف می‌شوند. علائم HPV کم‌خطر، ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• زگیل در ناحیه تناسلی یا مقعد
• تحریک
• خارش
• درد
• خونریزی

انواع پرخطر HPV می‌توانند باعث ایجاد سلول‌های غیرطبیعی در دهانه رحم شوند که در صورت عدم درمان، می‌توانند به سرطان دهانه رحم تبدیل شوند. 13 نوع ویروس HPV وجود دارد که می‌تواند باعث سرطان دهانه رحم شود و برخی از آن‌ها می‌توانند باعث سرطان فرج، واژن، آلت تناسلی، مقعد و گلو شوند. هنگامی‌که HPV در بدن باقی می‌ماند، خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم افزایش می‌یابد.

HPV پرخطر ممکن است علائم اولیه‌ای ایجاد نکند؛ اما اگر ویروس باعث ایجاد سرطان دهانه رحم شود، علائمی همچون موارد زیر ممکن است در بدن فرد مشاهده شود:

• درد در ناحیه لگن
• درد هنگام رابطه جنسی
• ترشحات واژن
• خونریزی غیرطبیعی
• کاهش وزن
• مشکلات ادراری، مانند خون در ادرار

چه افرادی باید تست HPV را انجام دهند؟

گروه ویژه خدمات پیشگیری در ایالات متحده آمریکا (USPSTF)، غربالگری سرطان دهانه رحم را هر 1 تا 3 سال یک‌بار بر اساس تشخیص پزشک، با سیتولوژی دهانه رحم به تنهایی (پاپ‌اسمیر) در زنان 21 تا 25 ساله توصیه می‌کند. برای زنان بین 25 تا 65 سال، USPSTF،  انجام غربالگری را به این صورت توصیه می‌کند:

• هر 1 تا 3 سال یک‌بار با سیتولوژی دهانه رحم، به تنهایی
• هر 3 تا 5 سال یک‌بار با تست ویروس پاپیلومای انسانی پرخطر، به تنهایی
• یا هر 3 تا 5 سال یک‌بار با تست ویروس پاپیلومای انسانی، همراه با سیتولوژی (تست مشترک)

انجمن سرطان آمریکا (ACS) توصیه می‌کند که زنان 25 تا 65 ساله، هر 3 تا 5 سال یک‌بار، تحت غربالگری دهانه رحم و تست‌ HPV اولیه قرار گیرند. اگر تست اولیه HPV در دسترس نباشد، انجمن سرطان آمریکا، غربالگری را با تست همزمان هر 3 تا 5 سال یک‌بار، یا سیتولوژی به تنهایی هر 1 تا 3 سال یک‌بار توصیه می‌کند. در مورد سن شروع غربالگری سرطان دهانه رحم، بین پزشکان متخصص، بحث‌هایی وجود دارد.

این توصیه‌ها را با پزشک متخصص خود در میان بگذارید و تصمیم بگیرید که کدام‌ یک، برای شما بهتر است. در حالی‌که تست پاپ‌اسمیر، HPV را تشخیص نمی‌دهد؛ اما می‌تواند سلول‌های غیرطبیعی دهانه رحم را شناسایی کند که می‌تواند نشانه‌ای از HPV باشد. اگر نتایج غیرطبیعی تست پاپ‌اسمیر را دریافت کرده‌اید، پزشک تصمیم خواهد گرفت که آیا به انجام تست‌ HPV نیاز دارید یا خیر.

اگر بین 21 تا 25 سال سن دارید و تحت غربالگری سرطان دهانه رحم قرار گرفته‌اید، اگر تست پاپ‌اسمیر شما غیرطبیعی باشد، پزشک ممکن است سیتولوژی، بررسی سلول‌های بدن در زیر میکروسکوپ را توصیه کند. اگر بین 25 تا 65 سال سن دارید، پزشک ممکن است یکی از گزینه‌های غربالگری زیر را توصیه کند:

• یک تست سیتولوژی
• تست‌ HPV
• تست همزمان (تست سیتولوژی و HPV با هم)

اگر نتایج غربالگری‌ها به حالت عادی برگشت، می‌توانید تست را 3 سال دیگر تکرار کنید. HPV بسیار شایع است و اکثریت قریب به اتفاق، ویروس توسط بدن برطرف می‌شود؛ اما در مورد برخی افراد، ویروس می‌تواند در بدن باقی بماند و باعث تغییرات سلولی شود.

نحوه انجام تست HPV

جهت انجام تست HPV، یک پزشک متخصص باید نمونه‌ای از سلول‌ها را از دهانه رحم شما جمع‌آوری کند. برای انجام این کار، معاینه لگن ضروری است. مراحل تست HPV عبارتند از:

(1) شما از کمر به پایین، لباس‌های خود را در می‌آورید و یا لباس بیمارستان می‌پوشید.

(2) روی میز معاینه دراز می‌کشید و پاشنه‌های خود را در زیرپایی قرار می‌دهید.

(3) پزشک یک اسپکولوم را در واژن قرار می‌دهد. اسپکولوم به جدا کردن دیواره‌های واژن کمک می‌کند تا دهانه رحم پیدا شود.

(4) پزشک از یک برس یا یک کاردک مسطح برای جمع‌آوری نمونه‌های سلولی از سطح دهانه رحم یا کانال واژن استفاده می‌کند.

(5) این نمونه‌های سلولی سپس به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند و در آنجا برای وجود HPV، بررسی می‌شوند.

تفسیر نتایج تست ویروس HPV

پس از دریافت نتایج تست‌ HPV، با توجه به نتایج تست، ممکن است لازم باشد این موارد را در نظر داشته باشید:

تست‌ HPV منفی دارید

شما نیازی به انجام کار دیگری ندارید. پزشک به شما خواهد گفت که چه زمانی باید غربالگری بعدی خود را طی 3 تا 5 سال آینده، انجام دهید.

نتیجه تست‌ HPV شما مثبت است؛ اما سلول‌های دهانه رحم، طبیعی هستند

پزشک شما ممکن است بخواهد یک تست تکمیلی انجام دهد تا مشخص کند که آیا به یک سویه پرخطر از ویروس مبتلاء هستید یا خیر. در صورتی که این اولین نتیجه پرخطر HPV مثبت و طبیعی شما باشد، ممکن است بخواهند غربالگری بعدی را در یک سال انجام دهند تا ببینند آیا نتیجه تغییر کرده است یا خیر و آیا سلول‌های دهانه رحم شما تحت تأثیر قرار گرفته است یا خیر. به‌طور خلاصه، ممکن است وارد یک دوره انتظار هوشیارانه شوید؛ که البته این موارد براساس صلاحدید پزشک برای بیماران مختلف، می‌تواند متفاوت باشد.

نتیجه تست‌ HPV شما مثبت است و سلول‌های دهانه رحم، غیرطبیعی هستند

ممکن است پزشک بخواهد از دهانه رحم، بیوپسی انجام دهد. در این روش، پزشک نمونه‌ای از سلول‌ها را از دهانه رحم می‌گیرد تا آن‌ها را زیر میکروسکوپ، دقیق‌تر بررسی کند. همچنین، پزشک ممکن است ابتدا کولپوسکوپی و سپس بیوپسی را پیشنهاد دهد. در این روش، او از یک لنز بزرگ‌نمایی برای مشاهده دقیق‌تر وضعیت دهانه رحم، استفاده می‌کند.

با توحه به نتایج این اقدامات، پزشک ممکن است برداشتن مناطقی از دهانه رحم را که دارای سلول‌های غیرطبیعی است، توصیه کند. این کار را می‌توانیم تحت بیهوشی عمومی با چاقوی جراحی و یا با LEEP (روش برش الکتروسرجری حلقه‌ای) انجام دهیم. روش LEEP، فقط به یک بی‌حس‌کننده موضعی نیاز دارد و از یک حلقه سیم نازک برای حذف سلول‌های غیرطبیعی با جریان الکتریکی استفاده می‌کند. پزشکان همچنین می‌توانند با انجماد یا لیزر، سلول‌های غیرطبیعی را از بین ببرند.

نکاتی جهت پیشگیری از HPV

واکسن HPV بهترین راه برای محافظت از خود در برابر بیماری HPV است. واکسیناسیون برای دوران قبل از نوجوانی، هم برای دختران و هم برای پسران، با شروع سن 11 یا 12 سالگی توصیه می‌شود. شروع واکسیناسیون در این سن، به محافظت از افراد در آستانه نوجوانی در برابر HPV، کمک می‌کند. یک دوره واکسن HPV، شامل دو دوز است که با فاصله حداقل 6 ماه از یکدیگر، تجویز می‌شود.

افراد 15 تا 45 ساله نیز می‌توانند با استفاده از برنامه سه دوز، واکسینه شوند. علاوه بر این، می‌توانید با استفاده از روش‌های پیشگیری از HPV، مانند استفاده از کاندوم در رابطه جنسی، خطر HPV را در خود کاهش دهید. انجام منظم تست پاپ‌اسمیر نیز، می‌تواند هرگونه تغییر سلولی را تشخیص دهد و خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم را کاهش دهد.

جمع‌بندی

HPV یک نوع شایع عفونت مقاربتی است. در واقع، اکثر افرادِ فعال از نظر جنسی، در مقطعی از زندگی خود، ممکن است که به نوعی ویروس مبتلاء شوند. برخی از گونه‌های HPV با بیماری‌های جدی، از قبیل سرطان دهانه رحم، مقعد و دهان، در ارتباط هستند. به همین دلیل، تست HPV در زنان، در طی دوران بزرگسالی آن‌ها، تشویق می‌شود.

اگر علائمی دارید که ممکن است مربوط به HPV باشد، مانند درد، خونریزی یا خارش؛ مهم است که یک وقت ملاقات بگیرید. پزشک می‌تواند وجود هر نوع بیماری جدی را بررسی کرده و در صورت لزوم، درمان مناسب را ارائه دهد. اگر از نظر جنسی فعال هستید، به‌ طور منظم برای HPV و سایر بیماری‌های مقاربتی، تست بدهید. بسیاری از افراد مبتلاء به HPV، هیچ علامت واضحی ندارند.

تست‌ HPV ممکن است برای شما ناراحت‌کننده باشد؛ اما نباید دردناک باشد. به این فکر کنید که انجام این تست، می‌تواند جان شما را نجات دهد. پس بهتر است برای محافظت از سلامتی خود، به مطب دکتر آزیتا ناصری مراجعه کنید و نزد ایشان شرایط انجام این تست را بررسی نمایید. شما همچنین می‌توانید زیر نظر ایشان از خدمات دیگری نیز در زمینه‌های مختلف، بهره‌مند شوید. خدماتی همچون انجام لابیاپلاستی در زمینه زیبایی واژن، درمان نازایی با روش iui و کولپوسکوپی … .

سوالات متداول

1- آیا تست‌های خانگی HPV، دقیق هستند؟

اکثر سازندگان تست‌های HPV خانگی، ادعا می‌کنند که نتایج آن‌ها 99 درصد دقیق است؛ اما آزمایش‌های HPV معمولاً در آزمایشگاه بررسی می‌شوند و مشمول مقررات مورد نیاز برای تست‌هایی که در کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، نیستند. همچنین این تست‌ها، همه انواع HPV را شناسایی نمی‌کنند.

2- چگونه می‌توانیم از خودمان در برابر ابتلاء به HPV، محافظت کنیم؟

بهترین راه برای جلوگیری، استفاده از کاندوم و سایر روش‌های بازدارنده، به هنگام رابطه جنسی و انجام منظم تست پاپ‌اسمیر و غربالگری HPV است. دریافت واکسن HPV نیز، می‌تواند به کاهش احتمال ابتلاء به HPV کمک کند.

3- آیا واکسنی برای HPV وجود دارد؟

بله. واکسن‌های HPV  انواع مختلف دارند: انواع ۴ گانه و ۹ گانه که فرد را در برابر ۴ و ۹ ویروسی که می‌توانند منجر به زگیل و یا سرطان شوند، محافظت می‌کنند.

4- آیا تست‌ HPV و تست پاپ‌اسمیر، با یکدیگر یکسان هستند؟

خیر؛ آن‌ها یکسان نیستند. تست پاپ‌اسمیر، ویروس HPV را شناسایی نمی‌کند؛ بلکه نمونه سلولی از دهانه رحم را برای بررسی ناهنجاری‌ها، می‌گیرد. در حالی که تست‌ HPV، به دنبال بررسی HPV پرخطر (حضور مولکولی HPV) است.

5- چه زمانی به انجام تست‌ HPV نیاز داریم؟

انجمن سرطان آمریکا، انجام تست اولیه HPV را برای زنان بین 25 تا 65 ساله توصیه می‌کند. همچنین آنها می‌توانند اقدام به انجام تست ترکیبی نمایند، که شامل تست پاپ اسمیر و HPV می‌شود و کامل‌ترین و دقیق‌ترین تست غربالگری به شمار می‌رود.

6-اگر تست HPV ما مثبت شد چه کار باید بکنیم؟
با تقویت سیستم ایمنی و یکسری اقدامات می توان ویروسHPV را از بدن پاک کرد که خانم دکتر ناصری در این مورد میتواند به شما کمک کند. بسیاری از بیماران ایشان به راحتی با توصیه های خانم دکتر ویروس ها را پاک کرده و تستشان منفی می شود.